Veranderend gedrag deelnemers

Weet u het nog, de (nu) hilarische interviews toen de mobiele telefoon werd geïntroduceerd. Het apparaat was niet nodig en zou zeker niet heel erg belangrijk zijn. Hoe anders is de wereld nu. De mobiele telefoon is niet meer weg te denken en heeft een ware revolutie betekend voor de maatschappij in zo veel verschillende opzichten.

Hoe zou het zijn met de transitie naar het nieuwe pensioencontract? Gaat de deelnemer op dezelfde wijze om met zijn pensioen als in de huidige ‘defined benefit’ omgeving? De wetgever, de pensioenfederatie en sociale partners zien dat anders. Door te gaan werken met individuele potjes wordt getracht veel meer eigenaarschap bij de deelnemers te brengen.

Wat betekent dat voor de deelnemer? Net zoals bij de mobiele telefoon moet dat wel gefaciliteerd worden. Applicaties van onder andere sociale media, Spotify, navigatie en andere (ook zeker zakelijke) toepassingen hebben ervoor gezorgd dat nagenoeg het volledige leven van mensen tegenwoordig wordt ondersteund.

Wat betekent dat voor de toekomst van pensioenen? Ik zie op dit moment twee ontwikkelingen. Enerzijds worden communicatie toepassingen ontwikkeld waarin de deelnemer online realtime inzicht heeft in zijn pensioenpot in relatie met zijn huidige en toekomstige financiële opzet.

Anderzijds leidt dit tot de doorontwikkeling van de voorgestelde pensioencontracten. In de huidige opzet zijn de keuzemogelijkheden voor de deelnemer bij de solidaire premieregeling nagenoeg identiek aan die bij de huidige defined benefitregeling. De keuzes hebben vooral betrekking op het moment van pensioneren. Vervroegen, uitstellen, hoog-laag et cetera. Bij de flexibele premieregeling komen daar naar verwachting enkele (beperkte) beleggingskeuzes bij. Nog geen hele grote vooruitgang zou je kunnen zeggen…. Het doen van vrijwillige extra bijdragen bijvoorbeeld wordt bij pensioenfondsen vaak nog als ‘te bewerkelijk’ afgedaan of ‘is niet onze taak’.

Echter, het nieuwe pensioenstelsel beoogt de deelnemers daadwerkelijk meer te betrekken. Technologie stelt de deelnemer in staat meer inzicht te krijgen, te leren, spelen en plannen. En ook het direct doorgeven van keuzes aan de pensioenuitvoerder en de werkgever. Het kan niet anders dan dat de deelnemer ook daadwerkelijke directe invloed en keuzemogelijkheid verwacht. Banken hebben dit al lang ervaren met hun bank-apps.

In landen die al langer een beschikbare premieregeling kennen, zoals Australië en het Verenigd Koninkrijk, hebben deelnemers inmiddels meer keuzemogelijkheden gekregen. De (mobiele) technologie in de vorm van applicaties is daar reeds aanwezig. De ontwikkeling van technologie en (pensioen)regeling gaat hand in hand. Wij zien daar dat het doen van vrijwillige extra bijdragen (ermee starten, stoppen, verhogen, verlagen) een grote rol speelt. Het is een kwestie van tijd voor het bij ons ook zover is.

Het kan niet anders dan dat bij de implementatie van het nieuwe pensioenstelsel op strategisch en operationeel niveau aandacht is voor pensioencommunicatie. Daarbij moet worden beseft dat de toekomst van pensioencommunicatie hand in hand gaat met de doorontwikkeling van de pensioenregeling en de daadwerkelijke empowerment van de deelnemer. Empowerment van de deelnemer in de palm van zijn hand. Het nieuwe pensioenstelsel komt eraan … you ain’t seen nothing yet!